Rücu Alacağı - Sorumluluğun Kapsamı - Muvazaa İddiası
Yargıtay 13. Hukuk Dairesi
Esas No : 2016/5454
Karar No : 2018/7018
Karar Tarihi : 2018-06-21





Özet:

  • Rücu alacağında dava dışı işçiyi işyerinde taşeron (alt işveren) olarak çalıştırmış olan kişi asıl işverenle yaptığı sözleşmenin muvazaalı olduğunu ileri sürerek sorumluluktan kurtulamaz; muvazaa mevcut olsa dahi alt işverenin sorumluluğu devam eder.
  • Bir kimse kendi ayıbına (muvazaasına) dayanarak hak arayamaz.
  • Hizmet alımı sözleşmesinde işçilik alacakları ve tazminatlardan yüklenicinin sorumlu olduğu belirlenmiş ise asıl işveren dava dışı işçiye ödediği alacakların tamamını alt işverenden isteyebilecektir.

 

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı ve davalı ... İnş. Gıda ve Kargo Dağ. Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

K A R A R

Davacı, ... Üniversitesi Tıp Fakültesi Bünyesinde hizmet alımı ihaleleri kapsamında çalıştırılan işçilerden ... iş sözleşmesinin haksız feshedildiğinden bahisle davalılar ve kendileri aleyhine ... 10. İş Mahkemesi’nin 2012/189 Esas sayılı dosyasında işe iade davası açtığını, karar üzerine ilamın takibe konulduğunu, ... 16. İcra Müdürlüğü’nün 2013/10590 Esas sayılı dosyasına dava ile ilgili tazminatın fer'ileri ile birlikte ödendiğini, bu şekilde zarara uğradıklarını, davalıların sorumlulukları oranında fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 19.669,74 TL'nin 09.09.2013 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

Davalılar, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.

Mahkemece, davacı tarafından davalılar... Gıda Elektrik Makine Tek. Servis Hizm. San ve Tic. Ltd. Şti ve ... Org. Turz. İnş. Paz. San. ve Tic. A.Ş. aleyhine açılan davanın husumet nedeniyle reddine, davacı tarafından davalı ... Gıda ve Kargo Dağ. Hizm. San ve Tic. Ltd. Şti aleyhine açılan davanın kısmen kabulü ile 9.834,87 TL alacağın 09.09.2013 tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte adı geçen davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ve davalı... İnş. Gıda ve Kargo Dağ. Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından temyiz edilmiştir.

1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin taktirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalının tüm temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2-Davacı, hizmet alım ihalesinin davalılar tarafından üstlenildiğini, ihale şartnamesine göre, davalı yüklenicilerin çalıştırdığı işçilerin iş hukukundan doğan her türlü işçilik hakları ile ilgili tazminatlarından sorumlu olduğunu ileri sürerek eldeki davayı açmış olup, dava dışı işçinin işçilik alacaklarının tahsili için açtığı dava sonunda hesaplanan tazminatın eldeki davanın tarafı olan davacıdan tahsiline karar verildiği ve icra takibi sonunda da, davacı tarafından ödendiği ihtilafsızdır.

Dava, asıl işveren davacı üniversiteye karşı, davalı şirketler tarafından çalıştırılan işçinin açmış olduğu dava sonrasında ödemek zorunda kaldıkları işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücreti alacağının rücuen tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, üniversite tarafından ödenen işçilik alacaklarından, davalının asıl işveren davacı ile birlikte yarı oranda sorumlu olduğunun kabulü ile hüküm kurulmuştur. Oysa ki, davalı şirket ile üniversite arasında imzalanan hizmet alımları tip sözleşmesinin eki olan teknik şartnamenin 14. maddesine göre yüklenicinin sözleşme ile ilgili tazminat ve ücret gibi işçilik haklarının ödenmesinden kendisinin sorumlu olacağı şeklinde hükümlerin mevcut olduğu anlaşılmaktadır. Her ne kadar, dava dışı işçinin iş mahkemesinde asıl işvereninin davacı olduğu, bu nedenle davacı yanındaki işine iadesine karar verilmişse de davalı taraf aralarındaki sözleşmenin muvazaalı olduğuna dayanarak sorumluluğu bulunmadığını iddia edemez. Çünkü yasa gereği kişiler kendi muvazaalarına dayanarak hak iddia edemezler. O halde, davalının işe başlatmama tazminatı ve kendi ihale dönemine isabet eden boşta geçen süre ücretinin tamamından sorumlu olduğunun kabulü gerekirken, mahkemece, açıklanan bu husus göz ardı edilerek yarı oranda sorumluluk esasının kabul edilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan ...'nin 3. maddesinin 2. fıkrası "Müteselsil sorumluluk da dahil olmak üzere birden fazla davalı aleyhine açılan davanın reddine karar verilmesi halinde ret sebebi ortak olan davalılar vekili lehine tek, ret sebebi ayrı olan davalılar vekili lehine ise her ret sebebi için ayrı ayrı avukatlık ücretine hükmolunur" hükmünü getirmiştir. Bu madde gereğince, davanın aynı nedenle reddi halinde ret nedeni aynı olan davalılar lehine tek vekalet ücretine karar verilmesi gerekirken, ret nedeni aynı olan davalılar ... Tem. Org. Tur. İnş. Paz. San. Ve Tic. A.Ş. ve ... Gıda Elekt. Mak. Tek. Ser. Hiz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. lehine ayrı ayrı vekalet ücreti takdiri usul ve yasaya aykırıdır.

SONUÇ:

Yukarıda (1) nolu bentte yazılı nedenlerle davalının tüm temyiz itirazlarının reddine, (2) ve (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün davacı yararına BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı 642,61 TL kalan harcın davalı Marmara Tem. İnş. Tic. Ltd. Şti.'nden alınmasına, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21/06/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.