Kısmi Çalışma - Ücret Alacağı
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi
Esas No : 2003/4877
Karar No : 2003/17229
Karar Tarihi : 2003-10-16





Özet:

  • Davacının ayda toplam kaç gün veya kaç saat çalıştığı kesin olarak saptanmalı, daha sonra asgari ücretin bu süreye tekabül eden miktarı üzerinden davacının alacağı belirlenmelidir.

 

Davacı, ücret alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.

Yerel mahkeme, davayı reddetmiştir.

Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, 21.2.2000 tarihli hizmet sözleşmesinden doğan on aylık ücretinin ödenmediğini ileri sürerek davalıdan tahsilini istemiştir.

Davalı, davacı ile sorumlu teknik müdür olarak hizmet sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmenin yönetmelik uyarınca geçerli olabilmesi için, davacının Kimya Mühendisleri Odası´ndan yeterlilik belgesi alması gerektiğini, davacının bu belgeyi almak üzere kursa gitmediği gibi, herhangi bir girişimde bulunmadığını, hizmet sözleşmesinin düzenlenmesinden sonra fiilen işyerinde de hiç çalışmadığını, Kayseri´de ikamet ettiği için esasen tam gün çalışması gereken fabrikada bulunmasının da mümkün olmadığını savunmuştur.

Mahkeme, davacının 12.5.2000 tarihine kadar Bedirhanoğlu Özel Eğitim ve Öğretim Ltd. Şti.´de, 12.9.2000 tarihinden itibaren de Kayseri İlk Atılım Dershanesinde çalıştığı, aynı dönemde iki ayrı yerde çalışması mümkün olmadığından, davalı işyerinde çalışmadığı; Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine dair Yönetmelik hükümlerine göre, 60 Beygir gücünün üzerinde motor gücü bulunan davalı işyerinde tam gün çalışmasının da bu nedenle mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir.

Dosyada mevcut delillerden, Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca, 60 beygir gücü motor kapasitesi bulunan davalı un fabrikasında, yönetmelik hükümlerine uygun olarak usulünce işe alınan teknik müdürün üretim sırasında tam gün işyerinde bulunması gerekmektedir.

Davacı ile davalı arasında imzalanan 21.2.2000 tarihli hizmet sözleşmesinin 5. maddesinde, "Teknik Sorumlu Müdür aylık asgari ücret üzerinden çalışacaktır. Çalışma saatleri sabah 08-12.00 ve 13-16.30 dur" denilmektedir. Davacı ve davalı tanıklarının birbirini doğrulayan ifadelerinden, davalı işyerinde elektrik tasarrufu nedeniyle gece çalışılmaktadır. Bu çalışma şekliyle davacının davalı işyerinde de çalışması mümkündür. Ancak, ayrı bir şehirde ikamet ettiğinden yeterlilik belgesini alamadığı gibi, her gün 7,5 saat çalışmadığı da kendi tanıklarının beyanlarından anlaşılmaktadır. Hizmet sözleşmesindeki aylık asgari ücret tam gün çalışma esasına göre belirlenmiştir. Bu durumda, aylık ücrete, tam gün çalışmak suretiyle hak kazanacak olan davacı kısmi çalışma halinde ücretin tamamını isteyemez. Davacının haftada iki gün mü yoksa haftada ya da on gün de bir gün mü çalıştığı açıklığa kavuşturulmamıştır. Bu konuda tanık beyanları çelişkilidir. Öncelikle davacının ayda toplam kaç gün veya kaç saat çalıştığı kesin olarak saptanmalı, daha sonra asgari ücretin bu süreye tekabül eden miktarı üzerinden davacının alacağı belirlenmelidir. Yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 16.10.2003 günü oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY:Taraflar arasında düzenlenen "Sorumlu Teknik Müdür Sözleşmesi" adlı yazılı belgede; "Teknik Sorumlu Müdür aylık asgari ücret üzerinden çalışacaktır. Çalışma saati sabah 8-12 öğle 13-16.30 dur" denilmektedir.

Mahkeme, davacının tam gün çalışmaması ve üretimin başında bulunmaması nedeniyle ücret alacağı alamayacağına karar vermiştir.

İşveren davacının çalışmasının kısmi olduğu ve bu nedenle aylık asgari ücreti alamayacağı yönünde bir savunma getirmemiştir.

Gıdaların üretimi, tüketimi ve denetlenmesine dair yönetmelikte gıda maddesi üreten 60 beygir gücünün üzerinde motor gücü bulunan işyerlerinde en az 4 yıllık lisans eğitimi almış, ziraat, gıda, kimya mühendisleri, kimyagerler, veteriner hekimlerin çalıştırılmasının zorunlu olduğu belirtilmektedir. Davacı Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü mezunu olup, Kimya Mühendisleri Odası yazısına göre tam gün çalışma ve üretimin başında olması kaydıyla davacı ile sözleşme yapılabileceği belirtilmiştir.

Davacıyla bu kurallar çerçevesinde tam gün üzerinden ve asgari ücret karşılığı sözleşme yapılmıştır. Davacının işe gelmemesi, üretimin başında bulunmaması durumunda işverenin iş akdini feshetme hakkı bulunmaktadır. İş akdi feshedilmediğine ve taraflar arasında işçi ve işveren ilişkisi ve hizmet akdide devam ettiğine göre, işveren ücret ödeme yükümlülüğü altında olup, burada ödenmesi gereken ücret sözleşmedeki ücret olup, çalışma saatleri esas alınmak suretiyle asgari ücretin altında ve sözleşmeye aykırı olarak ücret belirmesi mümkün olamayacağından hizmet süresi belirlenmek suretiyle davacının ücret alacağına hükmedilmesi gerekirken davacı isteğinin reddi hatalı olduğundan bu gerekçe ile kararın bozulması gerektiği görüşündeyim.

Üye

U.Öztürk

GK.