Anneliğin Tespiti - Görevli Mahkeme
Yargıtay 20. Hukuk Dairesi
Esas No : 2020/162
Karar No : 2020/693
Karar Tarihi : 2020-02-13





Özet:

  • Anneliğin tespiti ile nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin çekişmeli yargı kapsamındaki dava Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmalıdır.

 

MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi

Nüfusta anneliğin tespiti ve nüfus kaydının bu haliyle düzeltilmesi istemine ilişkin olarak açılan davada Muğla 1. Asliye Hukuk ile Karabük Aile, Karabük 1. Asliye Hukuk, Muğla Aile Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik - görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, nüfusta anneliğin tespiti ve nüfus kaydının bu haliyle düzeltilmesi istemine ilişkindir.

Karabük Aile Mahkemesince, davanın soybağının tespiti istemine yönelik olmadığı, nüfusta analığın (babanın annesinin) tespiti ve nüfus kayıt düzeltilmesi istemine ilişkin olduğu, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36. maddesinde nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin davaların Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından görülüp sonuçlandırılması gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.

Karabük 1. Asliye Hukuk Mahkemesince, davacı her ne kadar davasını Karabük Mahkemelerine açmış ise de, davacıya ait UYAP sistemi üzerinden alınan Mernis Adres Araştırma Formu çıktısının incelenmesinde, davacının adresinin ... olarak kayıtlı olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.

Muğla 1. Asliye Hukuk Mahkemesince, davacı vekilinin açmış olduğu davanın soybağının düzeltilmesi davası olduğu ve yetkili ve görevli mahkemenin Karabük Aile Mahkemesi olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.

Muğla Aile Mahkemesince, davacı vekilinin açmış olduğu davanın soybağının düzeltilmesi davası olduğu ve yetkili ve görevli mahkemenin Karabük Aile Mahkemesi olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.

Dayanak belgelerindeki bilgilerin aile kütüklerine işlenmesi sırasında yapılmış bir maddî hata söz konusu değil ise, aile kütüğünün herhangi bir kaydında düzeltme veya değişiklik ancak mahkeme kararı ile yapılabilecektir.

Nüfus kütüğünde yer alan “doğru olmayan kayıtlar”, ilgilileri veya Cumhuriyet Savcısı tarafından açılacak olan “kayıt düzeltme davası” ile gerçek durumuna uygun hale getirilebilir ki, bu dava uygulamada “nüfus kaydının düzeltilmesi davası” olarak adlandırılmaktadır.

4721 sayılı Türk Medenî Kanununun 27. maddesi uyarınca, haklı bir sebebe dayanmak kaydıyla, adın değiştirilmesi hâkimden istenebilir. Diğer yandan 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36/1-a maddesinde, nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarının düzeltmeyi isteyen şahısların yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılacağı hükme bağlanmıştır. Aynı Kanunun 36/1-b maddesinde ise ad ve soyadı değişikliğinin sırayetine ilişkin hükümler bulunmaktadır. Davacının talebinin çekişmesiz yargı kapsamında olmadığı, adı geçen Kanun maddeleri uyarınca asliye hukuk mahkemesinde görüleceği Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 25/12/2013 gün ve 2013/18-464 E. - 2013/1698 K. sayılı ilâmıyla da benimsenmiş olup, bu nedenle, 5490 sayılı Kanunun 36/1-a-b maddesi kapsamında olan uyuşmazlığın asliye hukuk mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; Muğla 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 13/02/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.